TurcoPundit |
|
|
US foreign policy and Turkish-American relations Şanlı Bahadır Koç
Archives
|
Cumartesi, Temmuz 05, 2003
G- ABD 5 Temmuz K. Irak’taki Olay Türk özel timlerinin gözaltına alınması olayı ile ilgili olarak sorulacak sorular arasında şunlar da olmalıdır: Bu olay Türkiye’ye ‘askerlerini çek’ mesajı mıdır? Bu timlerin Süleymaniye’deki statüsü nedir? Amerikalıların bilgisi dahilinde mi orada bulunuyorlardı? Amerikalılardan Irak’taki askeri varlığının geri çekilmesi yolunda daha önce direk ve resmi bir istek gelmiş miydi? Bu Amerikan yönetiminin bir hareketi midir yoksa bölgedeki komutanların belki de Kürt grupların etkisinde kalarak ve sonuçlarını hesap edemeden kendi kişisel insiyatifleri ile gerçekleştirdikleri bir şey ve dolayısıyla Washington üzerinden düzeltilebilecek bir şey midir? Türk özel timleri gerçekten bir suikast hazırlığı içinde olabilirler mi? Öyle ise Amerikalıların ve Kürtlerin elinde bunu kanıtlayacak (ses kayıtları, tanıklar, silahlar...) olabilir mi? Ne tür bire cevap verilmeli? Karar alıcıların önce Türk özel timinin pozisyonunu, iddia edilen türden bir eylem hazırlığı içinde olup olmadıklarını tespit etmelidir. Böyle bir şey olmadığından emin olduktan sonra, bu askerlerin en kısa zamanda serbest bırakılmaları doğrultusunda temaslar yapılmalıdır. Bu durumda Amerikalılardan direk ya da dolaylı olarak, ‘tamam serbest bırakırız ama Irak’ta hemen ya da belli bir süre içinde askeri varlığınızı sona erdireceksiniz’ şeklinde bir cevapla karşılaşılabilir. Bu durumda nasıl cevap verileceği konusu çok önemlidir. Bu isteğe boyun eğilip eğilmemesi ayrı bir sorudur ama olumlu cevap verilecekse bile bu hemen, açıkça ve askerlerin serbest kalmasına karşılık olduğu görüntüsü verilmeden olmalıdır. Özel timlerin yanlış bir olaya karışmadıklarından emin olmak şartıyla ve Washington ile yapılan temaslardan kısa zamanda, mesela bugün içinde, bir sonuç çıkmaması durumunda ABD’ye yönelik yaptırımlar da içeren bazı önlemler uygulamaya konulabilir. Bu yaptırımlar arasında sınırın kapatılması, hava sahası ve üslerin kullanımının ABD’ye kapatılması yer alabilir. Ancak bir yanlış anlama ya da kolaylıkla düzeltilebilecek bir hatanın tırmanıp kontrolden çıkmaması için bu önlemlerin kontrollü, adım adım ve geri adım atılması, karşı tarafın geri adım atmasını zorlaştıracak noktalara savrulmadan ve medyaya dikkatli bir şekilde sunularak yapılmalıdır. Karşı tarafa geri adım atma şansı verilmelidir. Türkiye bu krizde kararlılık göstermekle itidal arasında, ayarını ancak tüm bilgilere sahip karar vericilerin saptayabileceği bir denge içinde davranmak zorundadır. Bu tür krizlerde devletin değişik kurumları arasındaki koordinasyonun çok önemli olduğu tecrübeyle sabittir. Bu noktada bir parantez açılarak Milli Güvenlik Kurulu ile ilgili şu yorumlar da yapılabilir. Bu kurul, ayda bir toplanan ve asker kesimle sivil kesimin bir anlamda birbirleriyle ‘kozlarını paylaştıkları’ bir platform olmak yerine, daha az sayıda, bu tür krizlerde hızla toplanabilen ve karar alınabilen bir formata geçmelidir. (Şanlı Bahadır Koç, Amerika Araştırmaları Masası, Araştırmacı)
Comments:
Yorum Gönder
|
