TurcoPundit |
|
|
US foreign policy and Turkish-American relations Şanlı Bahadır Koç
Archives
|
Çarşamba, Ağustos 13, 2003
Bu mesajı e-mail ile almak istiyorsanız lütfen ajp1914@yahoo.com adresine yazınız G-ABD 13 Ağustos Asker Gönderme Sorumluluğu / BM kararı Yanılma ve bir parça haksızlık yapma riskini de göze alarak denebilir ki, Dışişleri Bakanı, Irak’a asker gönderme fikrine ‘aklı tam yatmasa’ da, bunu yüksek sesle dile getirmekten kaçınmaktadır. Çünkü 1 Mart tezkeresinin geçmeyişinin nedenlerinden biri olarak o zaman tezkere lehine yeterince ağırlığını koymamış olmasının gösterildiği için bu durum tekrarlanırsa Washington tarafından ciddi takibe alınacağından endişe ediyor olabilir. Belki de kısmen bu nedenle Irak’a asker gönderme konusunda isteksiz görünmekten kaçınmakta ve hatta zaman zaman bu konunun savunuculuğunu yapar görünmektedir.Irak’a asker gönderme ile ilgili olarak Hükümet sorumluluğu ‘devlet’le paylaşmak istemektedir. Ancak bu istek kendisinin tam olarak ne düşündüğünü ve istediğini anlamasına engel olabilir. Sonuçta, Irak’a asker gönderme kararı siyasi bir karardır ve sorumluluğu da Hükümete ait olacaktır. Hükümet, Irak’a asker gönderme konusunda, askeri ve sivil bürokrasinin görüşlerini dikkate alarak ama onlardan pekala farklı olabilecek kendi görüşünün ne olduğu sorusunu havada bırakmamalıdır. Hükümetin sorumluluğu paylaşma konusundaki endişelerine belki kısmen hak verilebilir. Çünkü altını çizmek gerekir ki, şu anki tüm olumlu havaya rağmen ‘piyasa’, medya, ve hatta ABD, Irak’a asker gönderme konusunda, Hükümetin ‘hata’ yapmasına ‘devletin’ ‘hata’ yapmasına oranla daha az tolerans göstereceklerdir. Türkiye’nin de Washington’a ‘evet dememesi’ Washington’u bir BM kararının gerekliliğine şimdiye kadar olandan daha fazla yaklaştırabilir. Diğer ülkelerin olabildiğince çok sayıda askerle Irak’a gelmesi Irak’ta Türk askerinin karşılaşacağı güvenlik problemlerini azaltıcı bir etki yapacaktır. Bu olmaz ve çok sayıda asker gönderebilecek ülkeler asker göndermezlerse muhtemelen, Türk askerleri evlerine dönecek Amerikan askerlerinin görevlerini devralacak, Irak’taki toplam asker sayısı net olarak artmayacaktır. Halbuki bir çok Amerikalı otoritenin de belirttiği gibi şu an ülkede bulunan yabancı askerlerin sayısı bu ülkede düzeni sağlamak için yeterli değildir. Bu nedenle BM kararı konusunu, Cumhurbaşkanı’nın yaklaşımı gibi gözüken salt hukuksal bir fetiş olarak değil, pratik açıdan da önemli görmek mümkündür. Bir BM kararı Irak’taki asker sayısını arttıracak, şimdi büyük ölçüde Amerika’ya yönelik görünen silahlı direnişi zayıflatabilecek, yeni kurulacak rejimin meşruiyetini arttıracak ve Türkiye’nin temel meselesi olması gereken Irak’a istikrar gelme ihtimalini arttıracaktır. Bu nedenlerle Türkiye Irak konusunda bir BM kararı çıkarma amacından vazgeçmemeli, ABD’ye vereceği cevabın şekil ve zamanın bu gelişmeyi arttıracak şekilde olmasına çalışmalı ama aynı zamanda bu tür bir karar çıkmadan ABD ile anlaşmayı amaçlamalıdır. Türkiye’nin BM kararında ısrar ederek, ya da böyle bir kararın yokluğunu bahane göstererek, asker göndermeme kararı alması ya da asker gönderme yönünde bir kararı geciktirmesi, Washington’da, şu an bile bir parça başlamış görünen ve hatta Max Boot gibi bazı yeni muhafazakarlarca da dile getirilen yeni bir BM kararının faydaları ve başta Avrupa ülkelerini de resmin içine sokma tartışmasını hızlandırabilir. Irak’ta güvenliğin sağlanması işini tek başına ve diğer ülkelerin şimdiye kadar gelen mütevazi katkılarıyla gerçekleştiremeyeceğini anlayacak Bush yönetimi, insani yardımların ötesinde, BM’nin siyasi ve güvenlik konularında resme dahil olmasını ve bunun karşılığında da ‘pasta’daki ve ‘masadaki koltuklar’daki tekelini paylaşmaya muhtemelen hemen razı olmayacaktır ama bir süre sonra bunun gerekliliğini kabullenmek zorunda kalabilir. (Şanlı Bahadır Koç, Amerika Araştırmaları Masası, Araştırmacı)
Comments:
Yorum Gönder
|
