TurcoPundit |
|
|
US foreign policy and Turkish-American relations Şanlı Bahadır Koç
Archives
|
Pazartesi, Aralık 30, 2002
G- ABD 30 Aralık Irak harekatının Bush tarafından telaffuz edilmeyen olası nedenleri Washington'un Irak’ta rejim değişikliği projesinin kitle imha silahları, Orta Doğu'da demokratikleşme ve Irak'ta insan hakları gibi sık sık dile getirilenler dışında, Bush yönetimi tarafından telaffuz edilmeyen ancak genelde şüphe edilen olası amaçları şunlar olabilir: 1) Petrol. Irak'ın dünya toplamının yüzde 11'ine ulaşan kanıtlanmış rezervlerinin, bu rakamın yeni araştırmalarla çok daha yukarı, S. Arabistan seviyesine çıkabileceği iddia edilmektedir. ABD, Irak'a yerleşirse dünya petrolünün üçte ikisinin olduğu Orta Doğu'nun kalbinde kendine önemli bir yer edinecektir. ABD, Irak’ta rejim değişikliğinden sonra S. Arabistan ile çok daha güçlü bir şekilde 'ilgilenebilecektir'. Amerikan ve İngiliz petrol şirketlerinin elinde millileştirmelerden sonra direk olarak sahibi oldukları fazla bir petrol kalmamıştır. Bu şirketler veya bunların bazıları Irak petrolünü 'kendi petrolleri' gibi işleyip satmayı umuyor olabilirler. ABD'nin kendi petrol rezervleri giderek azalmakta, dış kaynaklara ve Körfez petrolüne olan bağımlılığı artmaktadır. Dünyanın en güçlü devleti enerji konusunda başkalarına bağımlı olmaya 'katlanamaz.' Ayrıca, Orta Doğu petrolüne hakim olmak diğer büyük güçlerin can damarını elinde tutmak demektir. Ayrıca Bush, Cheney ve Rice’ın petrol sektörüyle çok yakın kişisel ilişkileri bulunmaktadır. 2) İsrail'in güvenliği ve çıkarları. Mısır’ın ‘saf dışı kalması’ ile İsrail’e en yönelik en büyük tehdidi oluşturan Arap devleti Irak’tır. Bu ülkedeki rejim değişikliği İran'da da rejim değişikliğini tetikleyebilir. Bunun sonucunda Suriye en yakın müttefiğini (İran), ve İsrail'e karşı stratejik derinliğini (Irak) kaybedeceği için İsrail'e karşı yumuşamak zorunda kalabilir. Filistinliler hemen bütün önemli desteklerini kaybedecekleri için İsrail'in verdikleri ile yetinmek zorunda kalırlar.3) İç politika ve ekonomi. Bush, 2004 seçimlerine elinde Saddam'ın kellesini Amerikan halkına sallayarak girmek istemektedir. ABD içindeki gündemi şekillendirmek isteyen Bush Irak harekatının dikkati ekonomideki başarısızlık, problem ve skandallardan uzak tutmasından faydalanmaktadır. ABD savaşı kolayca kazanırsa petrol fiyatlarının düşmesi ve ABD’de oluşacak iyimserlik havası ekonomiyi hareketlendirecek itici güç olabilir. ‘Para gücü sever’. Amerika gücünü kanıtladığında son dönemde ABD'ye gitmekte isteksiz gibi görünen uluslararası sermaye tekrar ABD'ye akmaya başlayabilir. (Şanlı Bahadır Koç, Amerika Araştırmaları Masası, Araştırmacı)
Comments:
Yorum Gönder
|